Hayatımızın vazgeçilmez parçalarından birisi, müzik! Evet, çoğumuzun vazgeçilmezi olan müziğin insan hayatına olan etkileri düşündüğünüzden çok daha fazla. Günlük rutinimiz içerisinde aslında farkında olmadığımız müziğin bu etkileri hayatımızı, psikolojimizi, hatta fiziksel durumumuzu - evet, fiziksel durumumuz da müzikten etkileniyor - önemli ölçüde etkiliyor!
Müziğin insan hayatına olan etkileri temelde psikolojik ve fiziksel olmak üzere ikiye ayrılıyor. Bilimsel olarak kanıtlanmış bu etkilere gelin birlikte daha yakından bakalım.
Özellikle son dönemde, tüm dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisi nedeni ile daha çok karşımıza çıkan ve ruhsal çöküşlere sebep olan endişe, kaygı ve stres gibi kavramlardan uzaklaşma noktasında, müziğin etkisi göz ardı edilemeyecek ölçüde fazla. Ruhun gıdası olarak tanımlanan müzik, vücuttaki stres hormonu olan kortizol seviyesinde düşüşe ve dopamin hormonunda artışa neden olur.
Gerçekleştirilen bir çalışmada, müziğin ruh hali üzerinde pozitif yönde etkisi olduğu ortaya koymuştur. Ancak, aynı çalışma müzik türünün de bu noktada önemli olduğunu ortaya çıkarmıştır.
Yine aynı çalışmaya göre klasik müziğin, kötü düşüncelerden sıyrılmaya, stresi azaltmaya yardımcı olduğu sonucuna varılmıştır. Eski Yunan mitolojisine kadar uzanan müzikle tedavinin tarihi, tıp tarihi kadar eskiye uzanmaktadır. Neredeyse çoğu hastalığın ana nedeni olan stres ile başa çıkarken, sizlerin de mutlaka müziğe başvurmanızı tavsiye ederiz.
Hemen hemen herkes, hayatının belirli bir döneminde uyku sorunu ile karşılaşmıştır. Çağımızda oldukça yaygınlaşan uykuya dalamama, uykusuzluk hissetme vb. sorunlar ile baş etme noktasında müziğe başvurabilirsiniz.
Özellikle, tüm canlılar üzerinde sakinleştirici etkisi olan klasik müzik uykuya dalmanızı kolaylaştırır, uyku kalitenizi arttırır ve güne daha enerjik başlamanızı sağlar. Yapılan birçok araştırmada, katılımcılara uyku öncesi belirli süre klasik müzik dinlettirilmiştir. Bach, Mozart gibi müzikleri dinleyen katılımcıların, çok kısa bir sürede uyuduğu gözlemlenmiştir. Birçok tedavi yöntemi bulunmasına rağmen, klasik müzik dinlemenin etkili bir yöntem olduğu kanıtlanmıştır.
Müziğin bir diğer faydası ise motivasyonu artırmasıdır. Yapılan araştırmalara göre müzik motivasyonu ciddi oranda artırmakta ve bireyleri daha fazla çalışmaya teşvik etmektedir. Bunun yanı sıra verimlilikte ve üretkenlikte de artış olduğu kaydedilmiştir.
Müziğin, yapmış olduğunuz iş ne olursa olsun, size eşlik etmesine izin verin. Aradaki farka şaşıracaksınız!
Müzik, yemek yeme alışkanlıklarınızda da son derece etkilidir. Yapılan bir çalışma bireylerin yumuşak ve sakin müziklerde daha keyifli ve az yediğini, buna karşın hareketli müziklerde hızlı ve daha çok yediğini ortaya koymuştur.
Kilo ile ilgili sorun yaşayan bireyler, temposu düşük müzik eşliğinde yemek yiyerek, yemek yeme davranışını kontrol altına alabilmektedir. Bu doğrultuda tercihinizi klasik ya da caz müzikten yana yapabilirsiniz.
Tüm bunlara ek olarak müzik bağışıklık sisteminde de önemli bir rol oynar. Hücreleri olumlu yönde etkileyen müzik bağışıklık sistemini güçlendirir. Yapılan araştırmalara göre, çok kısa süre bile olsa, müzik dinlerken mukoza sisteminde kritik değere sahip bir antikor olan immünoglobülin A’da bir artış olduğu gözlemlenmiştir.
Yapılan araştırmalara göre; müzik dinlemek hafızanın gelişmesinde ve öğrenmede pozitif yönde bir etkiye sahiptir. Bu etkiye çoğu kaynakta Mozart etkisi denir.
Özellikle konsantrasyon gerektiren işlerde, klasik müzik dinlemek, söz konusu işe daha iyi odaklanmayı ve konuyu daha hızlı anlamayı sağlar. Kişiden kişiye ve tercih edilen müzik türüne göre bu durum değişkenlik gösterse de, yapılan araştırmalar müziğin hafıza ve öğrenmede büyük ölçüde etkili olduğu gerçeğini desteklemektedir.
Birçok öğrenci, ders çalışmayı daha keyifli bir hale getirmek adına ders çalışırken müzik dinlemeyi tercih ederler. Ders çalışırken müzik dinlemek yalnızca işleri daha keyifli hale getirmekle kalmayıp, aynı zamanda beyni dinlendirerek, okunanları daha iyi anlamayı, dikkati daha iyi toplamayı sağlamaktadır. Ancak dikkat gerektiren ve sizler için önemli olan işleri yaparken, tercihinizin sakin ve daha dinlendirici türden müzikler olmasını tavsiye ederiz. Ders çalışırken coşkulu ve tempolu müzikler dinlemek, dikkatinizin dağılmasına neden olabilir.
Yalnızca müzik dinlemek değil, aynı zamanda bir enstrüman çalmanın da hayatımıza olan etkisi oldukça büyük. Enstrüman çalmak beynin her iki tarafının da çalışmasına yardımcı olmakta, bu durum da hafızayı ve öğrenmeyi güçlendirmektedir. Beynin sağ lobu müziği deneyimleme ve geliştirmeye çalışırken, sol lob ise notaları ezberleme ve hatırlamada doğru konumları bulmanız için daha verimli çalışacaktır.
Müzik, hem psikolojik hem de fiziksel olarak sağlığınızı, refahınızı artırabilecek güçte bir yapıya sahiptir. Çoğumuzun yalnızca eğlence aracı olarak gördüğü müziğin hayatımıza inanılmaz etkileri mevcuttur. Siz de eğlenmenin yanı sıra, bu olumlu etkiler için, müziği hayatınızın ayrılmaz bir parçası haline getirmeyi unutmayın!